G_TAR _CRASINDA KULLANILAN TEKN_KLER 1
Behzat Cem Günenç
info@myklasikgitar.com
Gitar icrasında kullanılan tekniklerin açıklamalarında, gitaristin solak olmadıgı var
sayılmıstır.
1. Tutus
Gitar icrasında dogru tutus, ilk basta ögretilmesi gereken en önemli konulardan birisidir.
Vücut ergonomisinden yoksun bir durus ve gitar tutusu gitar çalımı ve çalısması sırasında
performansı olumsuz etkiler. Uzun süreli yanlıs gitar tutusu, omurga ve bileklerde ciddi eklem
sorunlarına yol açar. Günümüzde gitar tutusu hakkında tüm dünyadaki ortak prensip, en
mükemmel vücut ergonomisinin saglandıgı tutus biçimidir. Günümüzde küçük farklılıklara
ragmen tutus genel geçer kurallarla belirlenmistir.
2. Apoyando
Tele vuran parmagın, bir üst tele yaslanarak teli tınlatması teknigidir. Bu teknik hızlı
pasajlarda ve daha fazla vurgu istenilen seslerde kullanılır. Apoyando daha volümlü ve
vurguludur. Bu vurus tekniginin dogru sekilde güzel bir tını ile yapılabilmesi için dogru tırnak
törpüleme yönteminin ögretilmesi gerekir.
1 Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Piyano Arp Gitar Ana Sanat Dalı Klasik Gitar Sanat Dalı Ögretim
Üyesi Yrd. Doç Soner EGESEL ile özel görüsme 17 /5 / 2008, _stanbul
2
3. Tirando
Tele vuran parmagın, bir üst tele yaslanmadan avuç içine dogru hareketi ile teli tınlatması
teknigidir. Geçmiste çogunlukla arpejlerde kullanılan tirando teknigi günümüzde melodik
pasajlarda da kullanılmaktadır ve tirando vurus ile apoyando vurusun tınısını yakalamak
mümkündür. Dogru tirando formülleri ile apoyando tekniginin sagladıgı hızdan çok daha
fazlasına ulasmak mümkündür. Bu vurus tekniginin dogru sekilde güzel bir tını ile
yapılabilmesi için, yine dogru tırnak törpüleme yönteminin ögretilmesi gerekir.
3
4. Ligado
Ligado ( Legato ) notaların kesintisiz birbirine bağlı olarak çalımıdır. Gitar tekniği olarak ele
alındığında ise, çalınan bir sesin ardından aynı telde diğer bir parmağın tele vurulması ile farklı bir
nota elde edilmesidir.
2 Christopher Parkening, Christopher Parkening Guitar Method Vol I, Hal Leonard, Milwaukee, 1972 s. 16
3 Christopher Parkening, Christopher Parkening Guitar Method Vol I, Hal Leonard, Milwaukee, 1972 s. 17
4.1. Tizleşen Ligado
Örnekte görüldüğü gibi birinci parmakla çalınan La sesinin ardından ikinci parmak tele vurmakta ve
si bemol sesi elde edilmektedir.
4.2. Pesleşen Ligado
Örnekte görüldüğü gibi ikinci parmakla çalınan Si bemol sesinin ardından ikinci parmak teli aşağı
doğru çekmekte ve La sesi elde edilmektedir. ( Birinci ve ikinci parmak tele aynı anda basmaktadır.)
4.3 Trill
Bir süsleme tekniğidir.
Örnekte görüldüğü gibi tizleşen ve pesleşen ligadoların ard arda hızlı bir şekilde çalınması ile elde
edilir.
5. Harmonik ( Flageolet )
Özel bir dokunuşla asıl ses yerine o sesin doğuşkanlarını çıkartma tekniğidir.
5.1. Açık Harmonik (Open Harmonic )
Perdelere basılmadan, sol el ile tellerin belirli noktaları üzerine dokunularak çalınması ile elde edilen
sestir.
5.2. Yapay Harmonik (Artificial Harmonic )
Basılan perdenin oktavı olan perdeye, sağ el yardımı ile dokunularak çalınması ile elde edilen
sestir.
6. Tambora
Tellere eşik
7. Trampet Tekniği
Tellerin birbiri üzerine getirilerek çalımı. Bu teknik ile gerçek trampet sesine yakın bir ses elde edilir.
8. Rasgueado
Birden fazla telin parmakların ileri geri vuruşları ile aynı anda çalınma tekniği. Flamenko müziğinde
kullanılan bu gitar tekniği 20. ve 21. yüzyıl gitar eserlerinde de kullanılmaktadır.
4
4
http://www.learnclassicalguitar.com/flamenco.html9. Alzapua
9. Alzapua
Telleri çalan elin başparmağının ileri geri vuruşları ile yapılan flamenko müziğinde kullanılan bir
tekniktir. Modern gitar eserlerinde de bu tekniğin kullanıldığı görülür.
10. Vibrato
Sol elin hareketi sayesinde telin gerilimi değiştirilerek, seslere dalgalı bir izlenim verilmesidir.
11. Golpe
Gitarın gövdesinin değişik yerlerine parmakla vurulması ile elde edilen perküsif efektlere verilen
addır.
12. Pizzicato
Yaylılarda tellerin parmakla çekilmesi ile elde edilen bu efekt, gitarda telleri çalan elin yan kısmının
alt eşiğin yanına yaslanması ile elde edilir.
13. Glissando
Bir notanın çalımı ardından sol el parmağının telin üzerinde kaydırılması ile birbiri ardına duyulan
akışkan sesler elde etme tekniğidir.
14. Tremolo
Örnekte görüldüğü gibi a m i parmaklarının ard arda çabukça çalınması ile bir melodi hattı elde
edilmesidir